AIAA- Amerikan Havacılık ve Uzay Bilimleri Enstitüsü
Lisans Öğrencileri Gaz Türbinli Motor Yarışması
Concorde’un Motorunu Yeniden Tasarlayalım
ODTÜ-Phoenix Takımı
ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampusu Havacılık ve Uzay Mühendisliği öğrencilerinin tasarladığı ODTÜ-Phoenix turbofan motoru, Amerikan Havacılık ve Uzay Bilimleri Enstitüsü (AIAA) tarafından düzenlenen Lisans Öğrencileri Gaz Türbinli Motor Yarışması'nda dünya çapında Concorde uçakları için önerilen en iyi ikinci tasarım ödülünü aldı. Sesten iki kat hızlı (Mach 2) uçabilen ODTÜ-Phoenix motoru, 2028’de tekrar uçuşlara başlaması beklenen Concorde uçaklarında kullanılmaya aday motorlardan biri olarak değerlendirilecek. Yüksek yakıt tüketimi, aşırı gürültü, ekonomik kaygılar gibi nedenlerle Concorde son 18 yıldır uçuş gerçekleştirmiyordu. Ancak ODTÜ-Phoenix Takımı tarafından önerilen yeni tasarım sayesinde, söz konusu problemler büyük ölçüde giderildi.
Amerikan Havacılık ve Uzay Bilimleri Enstitüsü (AIAA) son 40 yıldır düzenli olarak “Lisans Öğrencileri Gaz Türbinli Motor Yarışması” başlığı altında dünya genelinde bir yarışma düzenliyor. Yarışma kapsamında lisans öğrencileri AIAA’in belirldiği kriterleri karşılayan yeni bir jet uçağı motoru tasarlamaya davet ediliyor.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kuzey Kıbrıs Kampüsü Havacılık ve Uzay Mühendisliği öğrencileri Berkay Keleş, Mohammad A.K.I. Ahmed, Duygu Çetin, Ali Mohaghegh, Abdessamed Idoumghar, Irem Yılmaz and Cansın Yollar tarafından Dr. Sıtkı Uslu’nun akademik danışmanlığında tasarlanan motor, AIAA’in düzenlediği yarışmada bu yıl dünya genelinde en iyi ikinci tasarım seçildi.
ODTÜ-Phoenix’in uçak motoru ön tasarım raporu ilk turda finalist olarak seçildi ve takım üyeleri çalışmalarını ikinci turda 9-11 Ağustos 2021 tarihleri arasında “2021 AIAA İtki ve Enerji Forumu” başlıklı uluslararası konferansta sundu. Akademik ve endüstriyel uzmanlar tarafından yapılan değerlendirmelerin ardından, ODTÜ-Phoenix uçak motoru tasarımı dünya genelinde önerilen en iyi ikinci motor ödülünü almaya hak kazandı.
Sesten iki kat hızlı uçabilen ve başlangıçta Rolls-Royce/Snecma tarafından tasarlanıp üretilen Olympus 593 motoruyla çalışan Concorde, İngiliz-Fransız yapımı bir süpersonik yolcu uçağıdır. Concorde 1976'dan 2003 yılına kadar uçuş gerçekleştirmiş ancak çok yüksek yakıt tüketimi, aşırı gürültü ve yüksek bakım maliyeti gibi dezavantajları nedeniyle bu efsanevi uçak servisten çekilmiştir.
Yarışma kapsamında ODTÜ-Phoenix Takımı, AIAA'in istediği tüm teknik koşulları başarıyla yerine getirdiği gibi yakıt tüketimini önemli ölçüde azaltmayı başarmıştır. ODTÜ Takımı ayrıca en gelişmiş teknolojik malzemeleri kullanarak motorun ağırlığını azaltmış, en son teknolojiden yararlanarak bakım maliyetlerini düşürmüş ve özellikle uçakların yere çok yakın olduğu kalkış anında motorun aşırı gürültü yapmasının önüne geçmiştir.
ODTÜ-Phoenix Takımı’nın yaptığı iyileştirmelerle Concorde, Londra-New York arasını sadece 3 saat 30 dakikada çok daha hızlı, daha sessiz ve daha ekonomik bir şekilde uçabilecek.
ODTÜ-Phoenix motor tasarımı, Concorde’un original motoru Olympus 593’e kıyasla motor başına %26 daha az yakıt harcanmasını, motor ağırlığının %47 oranında ve gürültü seviyesinin önemli ölçüde azaltılmasını, uçuş başına yaklaşık 50.800 $ (%53 daha az) yakıt tasarrufu gerçekleştirilmesini sağlıyor.
ODTÜ-Phoenix Takımı akademik danışmanı ve ODTÜ KKK Havacılık ve Uzay Mühendisliği Programı Öğretim Üyesi Dr. Sıtkı Uslu yarışmayla ilgili olarak şu ifadelere yer verdi:
“Öğrencilerimiz bu yarışmaya sadece dereceye girmek için katılmadı. Bir hayli yoğun olmalarına ve üstesinden gelmeleri gereken zorluklara rağmen hedeflerine doğru büyük bir konsantrasyonla ilerlemeye devam ettiler; sonunda uluslararası bir başarı elde etmeyi başardılar. Tüm üniversite, mühendislik fakültesi ve havacılık bölümü onlarla gurur duyuyor. Bir düşünür der ki: “Ellerinizle çalışıyorsanız işçi, hem elleriniz hem kafanızla çalışıyorsanız ustasınız. Elleriniz, kafanız ve kalbinizle çalışıyorsanız, o zaman siz sanatçısınız.”
ODTÜ KKK’da öğrencilerimiz mühendis olmakla kalmıyor, birer sanatçı hassasiyetiyle canla başla çalışıyorlar.
Fotolar
